Wat, als je niet meer verder weet…?

 



Terwijl ik in deze blog zoveel mogelijk in het Nederlands schrijf, zijn sommige Engelstalige woorden onvermijdelijk om Process Work adequaat te beschrijven. Een edge is een rand, direct voor een afgrond. Wanneer je een stap vooruit zet, dan val je, of vlieg je, in het onbekende. Geen grond meer onder je voeten.

Als kind heb ik vaker dezelfde droom gehad: ik liep op een muurtje, het muurtje werd steeds smaller en op een gegeven moment viel ik ervan af. Het moment kon ik aan voelen komen, zeker omdat ik de droom al eerder had meegemaakt. Het zou gaan gebeuren, er was geen stap terug, het was eng en ook ongelofelijk spannend. Bevrijdend. Heerlijk! Ken je dit soort dromen?

Wat was jou terugkerende droom?

In de vorige blog had ik het over identiteit. Het is toen een beetje halverwege geëindigd. Hoe moet je zo’n onderwerp ook netjes afronden, het is tenslotte zo groot. Een identiteit is gewoon geen afgebakend iets. Het is vloeibaar. Hoe vloeibaarder, hoe prettiger. Steeds in beweging. Niets is vervelender dan in een zogenaamd ‘oud patroon’ vast te zitten, als in een visnet in het water, waarin je anders lekker zou kunnen zwemmen.

Stel je voor, je staat bij een rivier. Je ziet het water voor je langs vloeien. Heel helder, de beweging, het kabbelen, de kleur, noem maar op. Dit gebied, rechtuit kijkend, zie je heel helder.
Vanuit je ooghoeken zie je nog veel meer van de rivier, minder helder, meer in de periferie. Er zijn ook grote delen van de rivier die je helemaal niet kunt zien.
Dit vind ik een mooie beschrijving van ons bewustzijn. Een bekend gebied, een wat vager gebied en tenslotte veel onbekends. Het Grote Mysterie.

Wanneer je je identiteit in steen probeert te hakken, zie foto van het gezicht in de muur vorige keer, dan bots je zelf tegen je eigen muren aan. Wanneer je de rand van je identiteit bereikt hebt, dan wordt dit in process work

edge

genoemd. Dan kun je niet verder met je identiteit idee, dan ben je bij een edge, dan denk je dat het hier ophoudt.

…wordt vervolgd…..

ID 

en

ti

teit

 

 

 

 

Dit foto komt uit het voormalige atelier van Hildo Krop, de bekende Amsterdamse beeldhouwer. Hij heeft het gezicht direct in de muur gegutst en het is een blijvend geheel geworden. H. Krop leeft niet meer, mijn buurvrouw heeft zijn atelier overgenomen en het gezicht is voorlopig getuige van wat er gebeurt in die ruimtes.

Wat een mooi figuur, dacht ik toen ik de foto maakte. Het lijkt universeel, zou uit diverse culturen en achtergronden kunnen komen, heeft een soort oneindige blik. Ik vind het mooi en gelijktijdig verontrustend. Wie is het? Waarom beweegt het niet? Wat doet het daar, in de muur?

Wij zijn grotendeels in het bezit van een ID, spreken een of een klein aantal talen, zijn in omgevingen opgegroeid die ons gevormd hebben. In ieder geval hebben ze ons gezien, beschreven en benoemd. Wij hebben zelf ook ideeën en gevoelens over hetgeen wij als onze identiteit beschouwen.

Dat ben ik.

Het figuurtje in de muur ben ik niet. Jij, lezer, ben ik ook niet. Mijn beeld van mezelf is samengesteld uit verhalen van vroeger, tegenwoordig, rollen, eigenschappen, de maand waarin ik geboren ben en reflecties in de spiegel. Die reflecties zijn in de loop van jaren veranderd, de rest ook. Wel ben ik Suse gebleven. Dat is de naam die al bijna 58 jaren meegaat. Daarnaast heb ik mijn ID kaart (sinds 1995 Nederlands) op consensus level en mijn lichaam op droomlevel. In process work is het uitgangspunt dat ons lichaam het droomniveau representeert, dat wij via het lichaam contact kunnen krijgen met onze droom. Direct. Op ieder moment. Zonder ritueel of ceremonie. Wow!

Lichaam en geest….. In de jaren ’80 het ik deelgenomen aan een prachtige beoefening, georganiseerd door een Gestalt instituut, met de naam Enlightenment Intensive. Een combinatie van Zen meditatie en Gestalt, hardop mediterend over de vraag: wie ben ik?

Indrukwekkend hoe na dagenlang praten over het bekende, inclusief hoofdpijn en ongemak, uiteindelijk alleen nog een gevoel van zijn over bleef. Liefdevol, zonder angst.

(wordt vervolgd)

 

Droom

Op droomniveau is het anders dan in het vorige stuk beschreven.  Het gaat trouwens niet alleen om nachtelijke dromen en dagdromen, het gaat ook over wensen die indirect, misschien onbewust geuit worden.

Dubbelheden, non verbale uitingen die vaak helemaal niet opgemerkt zijn. Tegenstrijdigheden. Waarnemingen….’ Hij zegt dat het goed gaat en ik voel dat er nog veel meer aan de hand is..’

Laatst zag ik een Franse film in de bioscoop, terwijl ik al een tijdje niet in Frankrijk ben geweest. Toen ik na de film weer op straat liep was ik er ineens wel een beetje, kon ik de geur opmerken van Franse cafés en ergens zelfs de taal horen.

Dat is dromen, het opmerken van een sfeer, alle zintuigen zijn in staat zo’n ervaring vorm te geven. Herinneringen, verlangens, mogelijkheden.

Is het waar? Natuurlijk. Voor mij wel, voor jou misschien niet…. Hier begint de dialoog, hier zijn wij midden in het proces werk beland. Wanneer wij tegenover elkaar aan een tafel zitten en ik schrijf een 6 op een velletje papier, dan zie jij een 9. Helder. Wie heeft gelijk? Beiden. Ander perspectief.

Op consensus niveau kunnen wij hier problemen verwachten: een 6 is een 6 en een 9 is een 9.

Zwart en wit, links en rechts, water en vuur, oorlog en vrede, vriend en vijand…

Wij leven met tegenstellingen, wij dromen, en wij kunnen ons enorm irriteren over een vorm, houding of gedrag dat in ons leven, onze identiteit niet voorkomt. Herkenbaar? Moet dat zo? Hebben wij deze polariteiten zo nodig?

Ja. Op consensus en droomniveau kunnen wij niet zonder polariteit. Misschien maakt dit ons leven juist boeiend….?

Essentie

In essentie zijn wij één. Verbonden met alles. Wij ademen dezelfde lucht in en uit als de mensen en dieren om ons heen, als de bomen, de stenen, de aarde de planten, het water, de maan, de zon, de sterren en nog veel meer dan deze.

Voor sommigen gaat het hier een beetje ver. Vaag, spiritueel, niet bewijsbaar.

Het is een dieperliggend niveau en wij komen hier misschien niet dagelijks, niet bewust. Wel heeft ieder zijn eigen manier deze essentie te ervaren en eventueel te beschrijven of te benoemen.

Mijn bedoeling met deze blog is niet om te theoretiseren of te filosoferen, wel vind ik het belangrijk deze drie levels een keer benoemd te hebben om in het vervolg mijn ervaringen met process work verder te kunnen beschrijven.

De tijdbeleving is een wonderlijk verschijnsel, de vorige keer had ik het over een voorbeeld uit de schooltijd: wat was je favoriete vak toen?

Voor mij waren lessen Engels vaak heel boeiend, net als beeldend werk of muziek, minder geïnteresseerd was ik toen in aardrijkskunde en algebra. Saai. Het uur ging maar niet voorbij….
Al kijk ik er nu anders tegenaan, het verschijnsel lang uur of kort uur is er natuurlijk nog steeds. Het meten van een minuut of een uur valt vaak niet samen met de beleving. Denk bijvoorbeeld aan meditatie…. Wij praten dus over verschillende niveaus:

• Het is 10 uur (consensus niveau)
• De tijd van het wachten lijkt maar niet te verstrijken (droom niveau)
• Dit moment lijkt wel eeuwig te zijn (essentie niveau)

Consensus realiteit

In het dagelijks leven komen wij vooral in aanraking met het eerste niveau, de consensus realiteit:

• Hoe laat is het nu in Amsterdam? Hoe laat is het in Hongkong?
• Wat is de afstand tussen London en Florence?
• Wanneer is de deadline?
• Hoeveel werknemers zijn in dit bedrijf werkzaam?
• Hoe heet je? En hoe heet je niet?

Het is waar of het is niet waar, het is meetbaar, het helpt ons te communiceren en geeft een gezamenlijk uitgangspunt. Problemen kunnen optreden wanneer wij denken dat dít de realiteit is. Dit en niets anders…! De meesten van ons kennen discussies over bewijsbaarheid, feiten, betrouwbare onderzoeken enzovoort. Het betreft ook ons belangrijkste gezamenlijke referentiekader. Wij kunnen het met woorden beschrijven. Wij kunnen het met elkaar eens worden op dit gebied.

Dit even als cliff hanger, tot de volgende keer.